Spelen met (leef!)tijd


Het eind van het jaar komt rap naderbij. We leven allemaal in dezelfde tijd, maar toch ook niet. Ons tijdsperspectief kan heel verschillend zijn. Vraag ik mijn bijna 18-jarige dochter wat haar thema is deze dagen, zegt ze: “Keuzestress”. En wie kent dat niet op die leeftijd:” Wat kan ik, wat durf ik, waar ga ik heen met zoveel keus?” Vraag ik mijn bijna of helemaal 50-jarige vriendinnen wat hun thema is, antwoorden ze: “Pluk de dag!” want we begrijpen niet waar al die tijd opeens gebleven is tussen ons 30ste en 50ste levensjaar. Dus we leven wel allemaal in november 2015, maar alleen al door leeftijd is ons perspectief totaal anders. En daar kun je mee spelen als je met mensen omgaat in je werk.

Je kan ermee spelen door het alleen al te zeggen: “Ja, dat hoort ook bij je leeftijd!” Wie wil er tussen 25-35 jaar nou niet alles waarmaken en worstelt niet met eigen (on)mogelijkheden en conflicten, privé en met werk? De fase van je leven bij het gesprek betrekken geeft een uitstekende indicatie of iemands probleem valt onder wat de provocatieven: “levensjeuk” noemen, gewoon bij het leven horend, of daadwerkelijk actie behoeft.

En wiens verantwoordelijkheid is het dan om actie te ondernemen? Van de persoon met het probleem allereerst zelf natuurlijk. En ook hier kun je spelen met tijd als dienstverlener. In de contextuele benadering wordt gewerkt met het begrip: moratorium (van het latijn moratori: uitstellen). Een tijd van uitgestelde verantwoordelijkheden: pauze. Je kan als dienstverlener heel goed wachten op de moed en kracht van mensen om opnieuw risico’s te durven nemen, te gaan staan voor wat ze willen en wensen. Dit is verbonden met groei en voortschrijdend inzicht. Kiemen hebben tijd nodig om te ontspruiten. Als dienstverlener van ongedocumenteerde vluchtelingen tussen de 20 en 35 jaar ben ik blij met mijn bewustzijn van het moratorium: de tijd die de ander nodig heeft om zelf te bepalen in actie te komen. Iets wat ik, ook tijdens dat moratorium, blijf verwachten. Alleen al door te blijven zeggen: “Ja, maar dat hoort ook bij je leeftijd!”