Deze maand ‘sliep’ een jongen van net 18 eerst op straat en daarna een nacht bij ons in de tuin van Villa Vrede. Hij kwam de opvang niet in vanwege, vanuit Utrechts oogpunt gezien, redelijke eisen. Alleen voldeed deze jongeman daar niet aan. En werd ik weer geconfronteerd met het feit dat bij ons in Nederland een jonge dakloze vluchteling zonder ouders, familie of netwerk niet zomaar bed, bad en brood kan krijgen. Tot 18 jaar wonen ze in het AZC, kunnen bij een voetbalteam, naar school. De dag dat ze 18 worden is dat allemaal op slag afgelopen. Deze jongen begreep daar niets van, emotioneel gezien. Hij snapte ook niet dat hij, om weer ergens in een opvang te komen, hij een nieuwe asielprocedure moest voorbereiden “Nee man, asiel is niet leuk voor mij man,” zei hij, mij trouwhartig aankijkend, want hij vond mij heel aardig. “Ja, dat begrijp ik” zei...

Het was een masterclass “meesterlijke manipulaties”, mijn voorlopig laatste provocatieve workshop deze maand. Dat ik het “masterclass” noem is al een manipulatie, want daarmee “doe” ik iets met degene aan wie ik het aanbied. bv de vraag oproepend: “ben ik wel een master?” Nou deelnemers, als je dit leest: jullie waren zeker masters. Masters in het provocatief pastoraat. Ik heb ervan genoten. Mensen DOEN altijd iets met elkaar in de relatie, bewust en nog veel vaker onbewust. Het is ontzettend leuk om daar eens op te letten en mee te gaan spelen. Wat doe jij? Een voorbeeld. Simon vertelt aan jou in een lang verhaal dat hij zich geschoffeerd voelde door Jakob , dat hij blij was dat Jakob ging verhuizen en dat hij de volgende keer dat hij Jakob zou zien hem eens goed zijn vet zou geven. Wat doet Simon onbewust in de relatie met jou? 1. Jij...

Bij sommige mensen ligt het woord “moeten” vooraan in de mond. Als dat zo is, dan weet je ook wel zeker dat het een dominant woord is in de eigen gedachten. Voor mij is het een rode vlagwoord waar ik graag op reageer.”Moeten” heeft voor mij namelijk twee componenten, te weten een contextuele en een provocatieve. Contextueel: Moe (of pa)Wanneer mensen van alles “moeten” dan vraag ik steevast: “Van wie moet dat?” En dan heb ik antwoorden gehoord variërend van “God” tot “mezelf”. Mijn contextuele vermoeden is dan dat achter “God” en “Mijzelf” (en alles daartussen) een loyaliteit zit naar de familiewaarden zoals iemand die in zijn gezin van herkomst geleerd heeft. De vraag is dan: werkt die loyaliteit in dat “moeten” nu constructief of destructief uit? Om daar achter te komen heb ik...

Het is al bijna half juli en als je nog geen vakantie hebt, ben je er vast en zeker wel aan toe! Dus heb ik voor jou in deze maand een luie provocatieve interventie. Ik noem ‘em: vlees noch visgraat. Het gaat erom dat je voortdurend redenen bedenkt waarom iemand iets niet gaat doen, waarvan je zou hopen dat hij (of zij) het wel gaat doen. “Kom je morgen naar de groep?””Ja, ik kom””Zeker als Dave ook komt.””Nee, Dave komt niet. Maar ik wel.””Ja, ja” lach ik. “Zeker als het niet regent.”Nu lacht Mo ook. Hij kent mij en mijn aanpak langer dan vandaag.”Ik kom Marieke! Ook als het regent!”Het regende niet, maar inderdaad was hij daar. Tot mijn vreugde! Het provocatieve van deze benadering is dat je aan de “negatieve”kant gaat leunen. Het visgraterige eraan is dat je á la het visgraatmodel...

Is het wijs om met God te spotten? Nee, natuurlijk niet! zou je zeggen. De Allerhoogste, de Allerheiligste, hoe zou je met de Ene Die alles en allen te boven gaat de spot kunnen drijven? Hoe haal je het in je hoofd? Toch is dit iets wat dagelijks gebeurt, dit spotten met God. Niet alleen door Trump, die, nadat hij demonstranten tegen racisme met traangas weg heeft laten spuiten, met een bijbel en een serieus gezicht voor een kerk gaat staan. Niet alleen door fanatici die met een kreet van “God is groot” hoofden afhakken of mensen op de brandstapel zetten. Het gebeurt ook dagelijks door mensen die hun leven lang een oppassende gelovige proberen te zijn, dit sollen met God. Het lijkt of wij mensen niet anders kunnen dan van het beeld dat wij van de Eeuwige hebben een slap of sterk aftreksel maken. Een karikatuur. Het beeld dat wij koesteren is zo gevormd door onze...

Nooit geweten dat er zoveel kinderen in mijn straat wonen. Ik zie ze spelen op de groenstrook, al dan niet met hun ouders. Achter de ramen en op de stoep verschijnen steeds meer kleurige tekeningen met teksten als: “Hou vol” en “Zet door” en “Covid-19 wordt verleden tijd”. En de beer in mijn vensterbank wordt nog steeds door kleintjes lachend opgemerkt. Waar zou je toch zijn zonder kinderen? Door hun spelen weten ze zich te verhouden met het anderszijn van de realiteit en daar nog plezier in te hebben ook. “Provocatief maakt het vrije kind in mij los.” zei een collega die een provocatieve oefening deed (op zoom notabene, ja het is niet ideaal, maar het gaat). Het vrije kind ja… dat hopelijk in ieder van ons verscholen zit! Naast een hoop andere kinderen misschien, het gepeste, niet geziene, het aangepaste enzovoort kind. Het vrije kind...

HevigDe tijd dat corona gewoon een biertje was is voorgoed voorbij. Iedereen heeft er nu mee te maken en zich ermee te verhouden. Opvallend en van een afstandje bekeken ook grappig is dat je jezelf en anderen zo tegenkomt zoals ze in de kern zijn: rebels, laconiek, bezorgd, nuchter of noem maar op. Een crisis verhevigt alles wat er al was. Een crisis geeft zeker ook pijn. In deze week, de Goede of Stille week waarin het lijden van mensen én de Liefde centraal staat, kan ik niet anders dan jou en mijzelf adviseren: voel het. Laat het toe! En drink daarna een kopje koffie uit je al dan niet gloednieuwe kopje. Zie je wel…!Naast het geconfronteerd worden met verlies en de heviger versie van jezelf en anderen heb je ook nog te maken met de duidingen en overtuigingen van anderen en jezelf. Hierbij kan het speelse van het provocatief werken met mensen helpen. Ten eerste: de speelsheid van...

Kenmerkend voor provocatief werken met mensen is wat ook wel genoemd wordt: het advocaat van de duivel spelen. Voor mij als pastor alleen maar te hachelen met de nadruk op spelen. Zoals Frank Farrelly het zei: “In de provocatieve therapie neem ik de illusies, de geloofssystemen en de vooronderstellingen van de cliënten over, ik voel dat ik ermee ga jongleren en in werkelijkheid zeg ik tegen hen: “welke van deze wil je dat waar is?” Het pessimistische, wantrouwige, verdachte, angstige gezichtspunt. Ik zeg indirect tegen hen, heimelijk, maar vaak ook direct en open: “Welk gezichtspunt wil je dat waar is?” Jongleren deel 1: alles of nietsEén van de manieren om te spelen, te jongleren, is de “alles of niets” benadering. De dingen worden zwart-wit benaderd. Zo herinner ik me hoe ik zelf “om”ging voor de provocatieve manier van reageren...